Soạn bài Nỗi nhớ thương của người chinh phụ| Văn 9 tập 2 Chân trời sáng tạo

1. Soạn bài Nỗi nhớ thương của người chinh phụ: Chuẩn bị đọc 

Em cảm thấy như thế nào khi mà người thân của mình vắng nhà lâu ngày?

Trả lời:

- Khi người thân của mình vắng nhà lâu ngày:

+ Có thể em sẽ cảm thấy rất cô đơn, nhớ nhung hoặc lo lắng cho sự an toàn của người thân ấy.

+ Tuy nhiên, cũng có thể em sẽ tận hưởng khoảng thời gian riêng của mình và tận dụng để có thể làm những việc mà em thích.

2. Soạn bài Nỗi nhớ thương của người chinh phụ: Trải nghiệm cùng văn bản 

2.1 Mục đích của việc sử dụng từ ngữ và hình ảnh chỉ thời gian từ dòng 125 tới dòng 132 là gì?

- Từ ngữ chỉ thời gian: lâm hành, ước nẻo quyên ca, oanh chưa bén liễu, mai chưa dạn gió, độ đào bông, ý nhi, tuyết mai, phù dung,...

- Mục đích: diễn tả về việc thời gian trôi chậm, mãi không thấy chồng quay về

2.2 Em hình dung như thế nào về tâm trạng của người chinh phụ thông qua đoạn thơ (từ dòng 141 tới dòng 148)?

Hình dung của em: người phụ nữ đang mong ngóng, chờ đợi, cứ đi đi lại lại mong ngóng người chồng quay trở về.

3. Soạn bài Nỗi nhớ thương của người chinh phụ: Suy ngẫm và phản hồi 

3.1 Câu 1 trang 69 sgk văn 9/2 chân trời sáng tạo

Văn bản đã tuân thủ theo quy định về thi luật của thơ song thất lục bát ra sao?

Trả lời:

Song là hai, Thất là bảy, Lục là sáu, Bát là tám.

Song Thất Lục Bát chính là thể thơ mà hai câu đầu tiên mỗi câu 7 chữ, gọi là Song Thất.

Liền theo đó là một câu 6 chữ và một câu 8 chữ, như vậy gọi là Lục Bát.

- Chữ thứ 5 của câu 7 đầu tiên vần Bằng (B).

- Chữ cuối cùng của câu 7 đầu tiên ở vần Trắc (T), ăn vần với chữ thứ 5 trong câu 7 thứ nhì (cũng là vần Trắc)

- Chữ cuối của câu 7 thứ nhì vần Bằng, ăn vần với chữ cuối của câu 6 (vần Bằng)

- Chữ cuối của câu 6 vần Bằng , ăn vần với chữ thứ 6 của câu 8 (vần Bằng)

- Chữ cuối của câu 8 vần Bằng , lại ăn vần với chữ thứ 3 hoặc là chữ thứ 5 của câu 7 đầu tiên ở trong khổ thơ tiếp theo. Chữ thứ 5 này là vần Bằng. Chữ thứ 3 có sự linh động hơn, khi ăn vần với câu trước phải là vần Bằng, nếu không ăn vần với câu trước thì là Trắc, Bằng gì đều được.

Thể thơ này không bắt buộc phải có nhiều cặp đối, nhưng hai câu thất và số chữ bằng nhau, nếu các thi nhân có thể thì sẽ viết thành một cặp đối.

>> Xem thêm: Soạn văn 9 Chân trời sáng tạo

3.2 Câu 2 trang 69 sgk văn 9/2 chân trời sáng tạo

 Kẻ bảng sau vào vở sau đó liệt kê những từ ngữ và hình ảnh cho biết lời hẹn lúc ra đi của người chinh phụ cùng với hoàn cảnh thực tế thông qua lời kể của người chinh phụ:

Trả lời:

- Các từ ngữ và hình ảnh thể hiện thời gian cũng như địa điểm gặp gỡ có vai trò giúp diễn tả về thời gian trôi chậm cùng với khoảng cách chia xa và chưa biết chính xác ngày gặp lại.

3.3 Câu 3 trang 69 sgk văn 9/2 chân trời sáng tạo 

Tâm trạng của người chinh phụ từ dòng 141 tới dòng 152 có gì điểm khác so với đoạn trước đó? Phân tích nét đặc sắc về nghệ thuật miêu tả tâm trạng ở trong đoạn này.

Trả lời:

- Tâm trạng của người chinh phụ từ dòng 141 tới dòng 152 khác so với đoạn trước đó là:

+ Trước đó: lòng buồn man mác và hi vọng trông ngóng người chồng sẽ trở về.

+ Từ dòng 141 tới dòng 152: vẫn mong ngóng một ngày nào đó chồng của mình sẽ về nhưng chấp nhận việc người chồng có thể sẽ không trở về nữa.

- Nét đặc sắc về nghệ thuật miêu tả tâm trạng ở trong đoạn này:

+ Về thời gian: thời gian mang tính ước lệ tượng trưng thông qua những hình ảnh tiêu biểu của bốn mùa xuân, hạ, thu và đông, các tác giả đã gợi ra trong lòng người đọc về sự chuyển động tuần hoàn của thời gian cùng với sự ngóng trông và chờ đợi được gặp lại chồng của người chinh phụ như những lời đã hẹn trước với nhau.

+ Không gian: là không gian mang tính ước lệ và tượng trưng. Không gian ấy được nhìn qua lăng kính chủ quan của nhân vật, giúp cho nhân vật trữ tình có thể bộc lộ được những nỗi niềm tâm trạng.

+ Điển tích chỉ vị trí mà người chinh phụ đã hẹn đón người chinh phụ: núi Lũng Tây với cầu Hán Dương. Hai nơi cách xa nhau tới hàng ngàn dặm: Lũng Tây nham tại tỉnh Thiểm Tây, cầu Hàm Dương tại tỉnh Hồ Bắc. Nhà thơ đã mượn điển tích nhằm tái hiện việc người chinh phụ đã sớm, chiều lên núi Lũng Tây hay xuống cầu Hàm Dương để đón chàng chinh chiến trở về nhưng đều không thể gặp. Người chinh phụ lại bị lỗi hẹn về nơi gặp. Lời hẹn của chàng đã từng gieo hy vọng cho nàng biết bao nhiêu thì nay đã tan thành hư ảo và trở thành vô vọng đến bấy nhiêu.

→ Với bút pháp tả cảnh ngụ tình cùng với nghệ thuật xây dựng nhân vật, ta thấy được khối sầu của người chinh phụ dường như không còn là nỗi nhớ thương nữa mà nó đã tích tụ lại thành một khối oán hận. Hận cho kiếp chàng và hận cho phận thiếp. Và hơn thế nữa là hận những kẻ đã gây ra cảnh đôi ngả nước mây cách vời.

Lộ trình khóa học DUO dành riêng cho cấp THCS sẽ được thiết kế riêng cho từng em học sinh, phù hợp với khả năng của các em cũng như giúp các em từng bước tăng 3 - 6 điểm trong bài thi của mình.

3.4 Câu 4 trang 69 sgk văn 9/2 chân trời sáng tạo

Sự lặp lại có tính quy luật là 7 - 7 - 6 - 8, vần, nhịp, đối cùng với phép điệp (điệp ngữ và điệp cấu trúc) trong văn bản có tác dụng như thế nào trong việc biểu đạt tâm trạng cũng như cảm xúc của người chinh phụ?

Trả lời:

Sự lặp lại có tính quy luật 7 - 7 - 6 - 8 cùng vần, nhịp, đối và phép điệp (điệp ngữ và điệp cấu trúc) ở trong văn bản có tác dụng:

- Tạo nên một bức tranh thể hiện tâm trạng cảm xúc đa chiều.

- Thể hiện sự đồng cảm của tác giả đối với số phận bi đát của người phụ nữ ở trong xã hội phong kiến.

3.5 Câu 5 trang 69 sgk văn 9/2 chân trời sáng tạo

Xác định bố cục cùng với mạch cảm xúc của văn bản.

Trả lời:

- Bố cục:

+ Câu 125 đến câu 140: lời trách của người chinh phụ đối với người chinh phu

+ Câu 142 đến câu 152: nỗi xót xa, thương cảm của người chinh phụ

 - Mạch cảm xúc: Cảm xúc trong bài này có sự vận động, đầu tiên, người chinh phụ trách người chồng lỗi về mặt thời gian hẹn, lỗi về nơi hẹn và lỗi về tin, thư hẹn. Từ đó thể hiện  nỗi buồn man mác cùng với hi vọng trông ngóng người chồng trở về;

3.6 Câu 6 trang 69 sgk văn 9/2 chân trời sáng tạo

Nêu chủ đề cùng với cảm hứng chủ đạo của văn bản. Chỉ ra một vài căn cứ để xác định chủ đề.

Trả lời:

- Chủ đề: người chinh phụ có chồng đi ra chiến trận.

- Cảm hứng chủ đạo: tâm trạng cô đơn, mong nhớ chồng, sự khao khát tình yêu, hạnh phúc và sự sum họp của người phụ nữ.

- Căn cứ xác định chủ đề:

+ Thông qua nhan đề: nỗi nhớ thương, mong ngóng của người chinh phụ

+ Hình ảnh: mai chưa dạn gió, tuyết mai, độ đào bông, tiếng cầm, ....

+ Từ ngữ chỉ cảm xúc và tâm trạng: ngập ngừng, xót, ngẩn ngơ,...

3.7 Câu 7 trang 69 sgk văn 9/2 chân trời sáng tạo

 Văn bản thể hiện thông điệp như thế nào?

Trả lời:

Thông điệp: lên án xã hội phong kiến với cuộc chiến tranh phi nghĩa gây ra sự phân ly và đau khổ cho con người, đặc biệt là đối với người phụ nữ.

3.8 Câu 8 trang 69 sgk văn 9/2 chân trời sáng tạo

Trong văn bản ở trên, người chinh phụ đã bộc lộ về nỗi nhớ thương của mình đối với người chồng đang đi chinh chiến. Hãy sáng tạo ra một sản phẩm (có thể viết hoặc vẽ,...) để bày tỏ tình cảm dành cho người mà em cảm thấy yêu quý.

Trả lời:

Một bức tranh vẽ:

Phần Soạn bài Nỗi nhớ thương của người chinh phụ Văn 9 tập 2 Chân trời sáng tạo trên đây đã giúp các em nắm được nghệ thuật và nội dung mà tác giả muốn thể hiện về nỗi nhớ thương của người chinh phụ để chúng ta có thể đồng cảm với số phận ấy.

Ngoài phần Soạn bài Nỗi nhớ thương của người chinh phụ ở trên ra, nếu các em có nhu cầu tham khảo thêm những bài soạn văn khác hay là bất kỳ bài soạn nào có trong chương trình của những môn học khác thì cần phải nhanh tay truy cập vào website chính thức của VUIHOC để có thể đăng ký khoá học cho mình một cách nhanh nhất, lại được giải đáp những thắc mắc từ các thầy cô giáo VUIHOC không những tâm huyết mà còn có trình độ chuyên môn cao, sẵn sàng giải đáp những thắc mắc từ các em nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Kẻ sát nhân lộ diện
• Viết một truyện kể sáng tạo
• Ôn tập trang 62