Soạn bài Thực hành tiếng việt trang 34| Văn 6 Chân trời sáng tạo

Soạn bài Thực hành tiếng việt trang 34| Văn 6 Chân trời sáng tạo 

1. Câu 1 trang 34 sgk văn 6/2 Chân trời sáng tạo

Đọc các câu sau:

- Sau trận mưa đêm rả rích

Cát càng mịn, biển càng trong.

- Trong lớp này, Lan là học sinh giỏi nhất.

a) Giải thích nghĩa của các từ "trong ” ở hai ví dụ trên.

- Từ “trong” ở câu thơ thứ nhất nghĩa là sự trong sạch, độ tinh khiết, trong veo đến mức có thể nhìn xuyên qua nó để thấy được một vật thể khác.

- Từ “trong” ở câu thơ thứ hai mang ý nghĩa thuộc về một tập thể, ở trong một nơi nào đó, một cộng đồng nào đó.

b) Nghĩa của các từ “trong” ở hai ví dụ trên có liên quan với nhau không?

- Nghĩa của các từ “trong” ở hai ví dụ trên hoàn toàn không có liên quan với nhau.

c) Từ “trong” ở hai ví dụ trên là hai từ đồng âm hay một từ đa nghĩa?

- Từ “trong” ở hai ví dụ trên là hai từ đồng âm.

2. Câu 2 trang 34 sgk văn 6/2 Chân trời sáng tạo

Đọc các từ ngữ “cánh buồm”, “cánh chim”, “cánh cửa", “cánh tay” và thực hiện các yêu cầu:

a) Giải thích nghĩa của từ “cánh” trong các từ ngữ trên.

- Từ “cánh” trong “cánh buồm” là một bộ phận ở trên một con thuyền với tác dụng giúp cho con thuyền có thể di chuyển trên mặt nước dựa vào sức gió.

- Từ “cánh” trong “cánh chim” là một bộ phận quan trọng của con chim giúp cho con chim có thể bay trên bầu trời.

- Từ “cánh” trong “cánh tay” là bộ phận của con người, là bộ phận giúp con người có khả năng cầm nắm. Cánh tay là bộ phận từ vai đến cổ tay hai bên thân người.

- Từ “cánh” trong “cánh cửa” là một bộ phận của tòa nhà, căn nhà giúp che chắn lối ra vào của ngôi nhà. Phần cánh cửa được gắn cố định vào bản lề, là nơi ta thấy đầu tiên để vào được nhà.

b) Từ “cánh” trong các ví dụ trên là một từ đa nghĩa hay các từ đồng âm. Dựa trên cơ sở nào để xác định như vậy?

Từ “cánh” trong các ví dụ trên là một từ đa nghĩa bởi vì “cánh” ở trong các ví dụ trên đều dùng để chỉ một bộ phận của các sự vật khác nhau.

3. Câu 3 trang 34 sgk văn 6/2 Chân trời sáng tạo

Tìm hai từ chỉ bộ phận cơ thể người và kể ra một số trường hợp chuyển nghĩa của chúng.

Hai từ chỉ bộ phận cơ thể người:

* Tai

- Nghĩa gốc: Là một bộ phận trên cơ thể con người, thuộc ngũ quan trên đầu người. Tai nằm ở hai bên đầu con người hoặc động vật, có tác dụng giúp chủ thể có thể nghe được tiếng động.

- Nghĩa chuyển:

+ Tai ấm: Là một phần của cốc chén, là phần nhô ra bên ngoài dùng để cầm nhấc sự vật.

+ Tai nạn: Là một điều không may mắn, điều không tốt lành gây ra tổn thất về vật chất, cơ thể, tinh thần của chủ thể.

* Mắt

- Nghĩa gốc:  Là một bộ phận trên cơ thể con người, thuộc ngũ quan trên đầu người. Đây là bộ phận quan trọng nằm trên mặt của con người hoặc con vật giúp cho chủ thể có thể nhìn thấy mọi sự vật sự việc.

- Nghĩa chuyển:

+ Mắt bão: Là vị trí trung tâm của một cơn bão.

+ Mắt mía: Là những vị trí lồi ra hoặc lõm vào giống như hình con mắt ở trên cây mía mang theo chồi non.

+ Mắt dứa: Là những vị trí lồi ra trên quả dứa, ở bên ngoài vỏ dứa.

4. Câu 4 trang 34 sgk văn 6/2 Chân trời sáng tạo

Đọc câu đố và thực hiện các yêu cầu sau:

Trùng tục nhút con bò thui,

Chín đầu, chín mắt, chín đuôi, chín mình.

a) Câu đố này đố về con gì?

- Câu đố trên đố về con bò

b) Dựa vào hiểu biết về hiện tượng đa nghĩa và đồng âm, chỉ ra điểm thú vị trong câu đố trên.

-  Dựa vào hiểu biết về hiện tượng đa nghĩa và đồng âm, điểm thú vị ở trong câu đố trên nằm ở sự đa dạng về ý nghĩa của từ “chín”. Chín ở đây có nghĩa là độ chín của đồ ăn chứ không phải là về số đếm.

Lộ trình khóa học DUO sẽ được thiết kế riêng cho từng nhóm học sinh, phù hợp với khả năng của các em cũng như giúp các em từng bước đạt điểm 9, 10 trong mọi bài kiểm tra.

5. Câu 5 trang 34 sgk văn 6/2 Chân trời sáng tạo

Tìm một số ví dụ về việc hiện tượng đồng âm được sử dụng để tạo ra những cách nói độc đáo.

Một số ví dụ về việc hiện tượng đồng âm được sử dụng để tạo ra những cách nói độc đáo:

-  Bánh ăn không được, đường không ngọt

- Xanh đầu xanh đít xít ngược xít xuôi.

- Tôi tôi vôi

  Bác bác trứng

  Ruồi đậu mâm xôi đậu

  Kiến bò đĩa thịt bò

6. Câu 6 trang 34 sgk văn 6/2 Chân trời sáng tạo

Đọc đoạn thơ sau:

Con bông lắc tay cha khẽ hỏi:

“Cha ơi

Sao xa kia chỉ thấy nước thấy trời

Không thấy nhà, không thấy cây, không thấy người ở đó?”

Cha mỉm cười xoa đầu con nhỏ:

“Theo cánh buồm đi mãi đến nơi xa,

Sẽ có cây, có cửa, có nhà,

Vẫn là đất nước của ta,

Ở nơi đó cha chưa hề đi đến "

(Hoàng Trung Thông, Những cánh buồm)

a) Chỉ ra biện pháp tu từ được sử dụng.

- Tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ điệp từ “thấy”, “có”, “không có”

b) Nêu tác dụng của biện pháp tu từ ấy trong việc thể hiện nội dung đoạn thơ.

- Biện pháp tu từ có tác dụng tái hiện chân thực hình ảnh của ngôi nhà và cây cối. Tất cả đã góp phần giúp cho tác phẩm trở nên sáng tạo và sinh động hơn. 

- Khi sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ, tác giả đã khắc hoạ được sự rộng lớn của thế giới. Qua đó ta thấy sự hấp dẫn của thế giới bên ngoài còn rất nhiều điều thú vị cần con người tìm hiểu. Những sự hấp dẫn đó sẽ khiến khơi gợi sự tò mò của mỗi người và thôi thúc con người khám phá những điều mới.

>> Xem thêm: Soạn văn 6 Chân trời sáng tạo

7. Câu 7 trang 35 sgk văn 6/2 Chân trời sáng tạo

Đọc lại bài thơ Những cánh buồm và thực hiện những yêu cầu sau:

a) Chỉ ra các từ láy.

- Các từ láy được sử dụng trong bài thơ Những cánh buồm là rực rỡ, lênh khênh, rả rích, phơi phới, trầm ngâm, thầm thì,...

b) Chỉ ra tác dụng của việc sử dụng các từ láy đó.

- Những từ láy rực rỡ, lênh khênh, rả rích, phơi phới, trầm ngâm, thầm thì,... đã giúp cho tác giả nhấn mạnh được cảnh vật xung quanh và diễn tả được cảm xúc của mình một cách chân thật. Qua đó, các từ láy còn giúp cho tác phẩm tăng tính nhịp điệu, tăng sức gợi hình gợi cảm cho câu thơ và giúp cho người đọc có thể dễ dàng nhìn thấy những hình ảnh mà tác giả muốn cho người đọc thấy và cả những cảm xúc chân thật của người cha khi ở trên bãi biển.

8. Viết ngắn trang 35 sgk văn 6/2 Chân trời sáng tạo

Trong bài thơ Những cánh buồm, câu thơ “Cha mượn cho con buồm trắng nhé/ Để con đi…” thể hiện mong ước của người con. Em hãy tưởng tượng mình là người con trong bài thơ này, viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trong đó có sử dụng từ đa nghĩa để chia sẻ với mọi người về những “bến bờ” mà “cánh buồm trắng” của em sẽ đến.

Như cha đã nói, cánh buồm sẽ là phương tiện đưa con đến những miền đất mà cha chưa từng đặt chân tới. Cha đã nhận thức được rõ ràng về giới hạn của chính mình, và từ đó, nhận thức ấy đã biến thành một khát vọng lớn lao. Nhưng đối với bản thân con thì:

“Con lại trỏ cánh buồm xa nói khẽ

 Cha mượn cho con buồm trắng nhé

 Để con đi…”.

Cánh buồm trắng ấy chính là biểu tượng giúp con hiện thực hóa những điều mà cha chưa làm được. Đối với con, việc di chuyển không chỉ đơn thuần là một hành động, mà còn mang một ý nghĩa sâu sắc hơn – đó là sứ mệnh của tuổi trẻ. Con khao khát được khám phá khắp mọi nơi, được hòa mình vào những con sóng dữ dội của biển cả. Ước mơ đó bùng cháy trong lòng con, như ngọn lửa không bao giờ tắt. Cánh buồm trắng sẽ là phương tiện đưa con đến bến bờ của ngôi trường Đại học Bách khoa mà con luôn mơ ước. Con sẽ nỗ lực học tập thật chăm chỉ để hiện thực hóa ước mơ của mình. Và trong tương lai, con sẽ hướng tới mục tiêu trở thành một kỹ sư công nghệ xuất sắc.

Qua bài viết trên, Vuihoc đã mang đến cho các em Soạn bài Thực hành tiếng việt trang 34| Văn 6 Chân trời sáng tạo. Hy vọng qua bài viết này các em sẽ có thêm những gợi ý và hướng dẫn trọng điểm cho tác phẩm, giúp các em hiểu tác phẩm một cách chi tiết hơn. Để bổ sung thêm nhiều kiến thức bổ ích với các chủ đề cũng như nội dung khác nhau, các em hãy thường xuyên theo dõi các bài viết mới nhất của Vuihoc nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Những cánh buồm
• Mây và sóng
• Chị sẽ gọi em bằng tên