Soạn bài Thương nhớ bầy ong| Văn 6 Chân trời sáng tạo

1. Soạn bài Thương nhớ bầy ong Chân trời sáng tạo: Chuẩn bị đọc

1.1 Tìm hiểu về tác giả Huy Cận

- Tác giả Huy Cận sinh ngày 31 tháng 5 năm 1919, mất ngày 19 tháng 2 năm 2005 với tên đầy đủ là Cù Huy Cận. 

- Không chỉ là một tác giả văn học nổi tiếng mà ông còn là nhà chính trị gia khi nắm giữ nhiều chức vụ quan trọng trong chính phủ Việt Nam. Huy Cận từng là Bộ trưởng bộ canh nông nay chính là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Ngoài ra ông còn là thứ trưởng Bộ Văn hóa Nghệ thuật, Bộ trưởng Bộ Văn hóa Giáo dục, Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Bộ Kinh tế, Bộ trưởng Tổng Thư ký Hội đồng Bộ trưởng (nay là Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ) và còn là đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam, lãnh đạo quan trọng của Đảng dân chủ Việt Nam.

- Trong lĩnh vực văn học, tác giả Huy Cận từng là Viện sĩ của Viện Hàn lâm thơ thế giới và là chủ tịch uỷ ban Liên hiệp các hiệp hội văn học Việt Nam trong những năm 1984 đến 1995. 

- Trước thời điểm cách mạng tháng 8 thì các tác phẩm của Huy Cận hầu hết mang theo sự buồn thương và phiền não. Nhưng đến thời điểm sau cách mạng tháng 8 thì các tác phẩm của ông như được lột xác khi tràn đầy sức sống mới và mang theo sự mới mẻ bám sát vào đời sống hiện tai.

>> Xem thêm: Soạn văn 6 Chân trời sáng tạo

1.2 Trả lời câu hỏi chuẩn bị đọc

Câu 1. Đã bao giờ em phải chia tay mãi mãi với một con vật nuôi, một đồ chơi, một vật dụng… hết sức thân thiết đối với mình? Tâm trạng của em khi ấy thế nào?

- Em đã từng phải chia tay với con mèo thân thiết mà gia đình em đã nuôi bởi một lần sơ suất để nó chạy ra khỏi nhà. Chú mèo nhỏ đó đã rời bỏ gia đình em đi mãi mãi, không bao giờ em có thể gặp lại nó.

- Khi biết tin đó, em có một tâm trạng rất khó tả. Rất buồn và như có cảm giác một người bạn thân của mình đã bỏ mình đi mất, không cho mình một cơ hội chào nhau lần cuối.

Câu 2. Em hãy tìm hiểu về công việc nuôi ong và tình cảm của người nuôi ong với bầy ong của mình.

Tìm hiểu về công việc nuôi ong và tình cảm của người nuôi ong với bầy ong của mình:

Kỹ thuật tạo ra ong chúa và chia đàn ong

- Phương pháp lựa chọn ra ong chúa:

+ Khi đàn ong đang trong giai đoạn khoẻ mạnh, sung sức và khi nguồn lương thực như phấn hoa, mật hoa dồi dào hoặc là khi ong chúa đương nhiệm đã già thì đàn ong sẽ có xu hướng lựa chọn và tạo ra nụ để nuôi ong chúa mới. Đây chính là đặc điểm sinh học đặc trưng của loài ong nhằm duy trì nòi giống và đảm bảo luôn có ong chúa để duy trì cả đàn ong.

+ Phương pháp lựa chọn ra ong chúa: Đàn ong có thể quân bu trên nắp, sau đó dùng ván ngắn đặt vào giữa 4 cầu nhộng. Khi đó hai cầu nhộng và cầu mật sẽ nằm ở bên ngoài và ở khu vực này sẽ không có ong chúa, ở bên khác thì ong chúa vẫn sẽ đẻ bình thường. Đưa khung tạo ong chúa và giữa hai cầu nhộng và làm việc như ở bên không có ong chúa. 

- Cách chia đàn ong: Những đàn đông từ 7 cầu quân trở lên có thể chủ động tách thành đàn mới.

- Kỹ thuật khai thác phấn hoa của đàn ong:

+ Đàn ong sẽ lựa chọn tập trung khai thác phấn hoa vào mùa hoa cà phê, hoa mắc cỡ,...hay các loài hoa khác nở rộ. Đây chính là thời điểm có thể thu được một lượng phấn hoá lớn cả về số lượng và chất lượng.

+ Cần dùng một tấm lưới có lỗ nhỏ với đường kính khoảng 5,7mm để chặn trước cửa tổ ong. Bên dưới để một máng để hứng phấn rơi ra. Ong sau khi đi thu hoạch về sẽ mang theo hai hạt phấn để ở hai chân. Khi chúng bay về tổ và chui vào trong lưới sẽ để rơi phấn vào máng bên dưới. Và vào khoảng lúc buổi trưa hoặc chiều thì người nuôi ong sẽ đến để gom số phấn này.

- Các phương pháp bảo quản phấn hoa:

+ Phơi nắng: có thể trải mỏng phấn hoa trên tấm tôn hoặc tấm bạt và phơi đủ ba nắng để đạt đến độ khô 10%. Nhưng phương pháp này sẽ khiến cho phấn hoa mất đi một số chất dinh dưỡng và không đảm bảo được vệ sinh. Chính vì vậy, những phấn hoa này chỉ được dùng cho ong ăn vào thời điểm thiên nhiên có ít phấn hoa hoặc vào thời gian khai thác mật cao su.

+ Sử dụng tủ sấy để sấy khô phấn. Phương pháp này sẽ dùng cho con người sử dụng bởi đảm bảo vệ sinh khi sấy phấn trong tủ sấy ở nhiệt độ 450 độ C và đựng trong bao bì sạch sẽ, có chống ẩm cẩn thận.

+ Bảo quản bằng phương pháp ủ với đường: Phấn hoa khi sử dụng phương pháp này sẽ phơi qua một nắng để ráo nước, sau đó họ sẽ cho vào một bình chứa miệng rộng. Cứ một lớp phấn dày khoảng 3cm sẽ thêm một lớp đường dày 2cm, sau đó cứ tiếp tục sắp xếp xen kẽ đường và phấn và rồi để lớp trên cùng là một lớp. Cách bảo quản này sẽ giúp cho phấn hoa được giữ lại hầu hết các chất dinh dưỡng có lợi để được dùng cho ong ăn.

2. Soạn bài Thương nhớ bầy ong Chân trời sáng tạo: Trải nghiệm cùng văn bản

2.1 Câu văn nào trong đoạn ăn này giải thích thế nào là  ong “trại”?

Câu văn trong đoạn ăn này đã giải thích “ong “trại” có nghĩa là một phần đàn ong rời bỏ tổ nhà, mang theo một ong chúa – con duy nhất trong đàn ong có khả năng sinh sản”.

2.2 Trong hai đoạn cuối, cậu bé đã mấy lần dùng từ “linh hồn? Cách dùng từ “linh hồn” ở đây có gì khác thường?

- Trong hai đoạn cuối, cậu bé đã dùng đến ba lần từ “linh hồn”.

- Từ “linh hồn” có thể hiểu đơn giản là phần tinh hồn sâu thẳm bên trong mỗi con người. Dù không thể nhìn thấy bằng mắt thường nhưng đây chính là phần quý giá nhất, thiêng liêng nhất, là thứ nắm giữ và mang lại sức sống mãnh liệt cho con người, vạn vật.

- Nhưng với cách dùng từ “linh hồn” của tác giả lại có sự khác biệt lớn bởi giờ đây linh hồn lại là của những vật vô tri vô giác, vụn vặt và nhỏ bé như cái giá đặt đõ ong hay là chậu nước được đặt ở chân giá,...Tất cả những đồ vật nhỏ bé và có giá trị thấp này cũng có linh hồn để con người phải nhớ, phải thương, phải trân trọng.

Khóa học DUO dành riêng cho các em bậc THCS từ nhà trường VUIHOC, các em sẽ được học cùng các thầy cô TOP trường điểm quốc gia với kinh nghiệm giảng dạy phong phú. Đăng ký học thử để được trải nghiệm buổi học trực tuyến hoàn toàn miễn phí nhé!

3. Soạn bài Thương nhớ bầy ong Chân trời sáng tạo: Suy ngẫm và phản hồi 

3.1 Câu 1 trang 118 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

Những dấu hiệu nào đã giúp em biết văn bản trên thuộc thể hồi kí?

Em biết văn bản trên thuộc thể loại hồi ký bởi vì nó đã mang theo những đặc trưng mà chỉ thể hồi ký có như:

- Người kể chuyện xưng “tôi” là ngôi thứ nhất.

- Tác giả đã ghi chép những câu chuyện có thật. Đó là khi tác giả chứng kiến “ong trại” và kể lại bằng những chiêm nghiệm của mình và khiến nó thật sâu sắc cũng như hấp dẫn.

- Văn bản kể lại những trải nghiệm thực tế của tác giả, ông là người trực tiếp tham dự vào sự kiện đó. Tác giả đã kể lại cảnh “ong trại” vào thời điểm mà gia đình ông nuôi ong với một tâm trạng buồn bã.

- Tác phẩm được sắp xếp theo trình tự thời gian.

3.2 Câu 2 trang 118 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

Trong câu văn “Và ý thơ cuộc đời, ý thơ vũ trụ, cái xa xôi vắng vẻ sau này ám ảnh tôi, ngày thơ bé tôi đã nghe rồi, mỗi lần ong trại”, theo em, có thể bỏ bớt cụm từ  “sau này” hoặc “ngày thơ bé” được không? Vì sao? Từ đó nêu tác dụng của việc sử dụng các cụm từ chỉ thời gian trong hồi kí.

- Theo em, không thể bỏ bớt cụm từ  “sau này” hoặc “ngày thơ bé” trong câu văn đó. Bởi vì:

+ Câu văn đã thể hiện được những suy nghĩ của tác giả trong quá khứ ảnh hưởng trực tiếp đến cảm xúc và tác phẩm thơ sau này của ông.

+ Việc sử dụng các cụm từ chỉ thời gian đã giúp cho câu văn được liên kết chặt chẽ hơn, là cầu nối giữa quá khứ, hiện tại và tương lai. Chính vì vậy nếu lược bỏ cụm từ chỉ thời gian đó sẽ khiến cho người đọc khó có thể hình dung được hết ý nghĩa của câu văn.

+ Thường thì các tác phẩm được viết theo thể loại hồi ký sẽ được sắp xếp theo trình tự thời gian. Do đó cần có những cụm từ chỉ thời gian để có thể xác định được chính xác thời điểm diễn ra sự việc.

3.3 Câu 3 trang 119 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

Tìm trong văn bản một số từ ngữ, câu văn diễn tả nỗi buồn của nhân vật “tôi” khi chứng kiến bầy ong bỏ tổ bay đi. Em có nhận xét gì về tình cảm mà cậu bé dành cho bầy ong?

Một số từ ngữ, câu văn diễn tả nỗi buồn của nhân vật “tôi” khi chứng kiến bầy ong bỏ tổ bay đi:

- Nhân vật tôi đã tìm cách ném đất vụn lên nhưng mà không ăn thua, không có tác dụng gì.

- Nhân vật tôi nhìn theo đàn ông, có cảm giác buồn đến không còn ngôn từ nào có thể diễn tả được.

- Nhìn đàn ông trại đi mất mà “tôi” như mất đi một phần của linh hồn.

Nhận xét gì về tình cảm mà cậu bé dành cho bầy ong:

- Có thể thấy cậu bé đã dành tình cảm đặc biệt cho đàn ong, không chỉ là con người với vật nuôi mà còn cao cả hơn như vậy.

- Chính vì vậy, khi đàn ong rời đi cậu có cảm giác lạ lẫm khi không thể quen với sự mất mát bất ngờ như vậy. Lúc bấy giờ cậu bé như có cảm giác mất đi những người bạn thân hay chính là người thân của mình.

3.4 Câu 4 trang 119 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

Để tái hiện lại quá khứ một cách chân thực, sinh động người viết hồi ký có thể tập trung kể lại sự việc, cũng có thể vừa kể lại sự việc vừa kể lại cảm xúc, suy tư của mình trước sự việc ấy. Theo em, Thương nhớ bầy ong thuộc trường hợp nào trong hai trường hợp trên? Dựa vào đâu có thể khẳng định như vậy?

- Theo em, Thương nhớ bầy ong thuộc trường hợp kể lại sự việc vừa kể lại cảm xúc, suy tư của mình trước sự việc ấy.

- Em có thể khẳng định được điều đó dựa vào việc nhân vật tôi đã kể về ong trại qua chính những trải nghiệm của nhân vật “tôi”. Với “tôi” dù chỉ với những vật vô tri vô giác, những điều nhỏ nhặt vụn vặt nhưng lại mang theo một linh hồn vương vấn với tâm hồn của ta. Những trải nghiệm trong thời thơ ấu sẽ để lại dấu ấn và luôn có ảnh hưởng với chính tác giả dù là mãi sau này.

3.5 Câu 5 trang 119 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

Em có nhận xét gì về cách quan sát, cảm nhận thiên nhiên, loài vật của nhân vật “tôi”?

Tác giả đã miêu tả nhân vật “tôi” là một người có khả năng quan sát tỉ mỉ và là người có rất nhiều kiến thức và hiểu biết về loài ong. Không chỉ vậy, cách cảm nhận về thiên nhiên cũng như tinh tế khi miêu tả loài động vật nhỏ bé như ong còn giúp cho người đọc cảm thấy tất cả mọi vật trên đời đều có linh hồn, đều thân thiết và gần gũi với con người.

3.6 Câu 6 trang 119 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

Đọc Thương nhớ bầy ong, có bạn khẳng định rằng nhân vật cậu bé xưng “tôi”, trong văn bản chính là tác giả Cù Huy Cận, một số bạn khác lại cho là không phải như vậy. Cho biết ý kiến của em về các nhận định trên.

Theo em, nhân vật “tôi” trong tác phẩm chính là tác giả Cù Huy Cận. Điều đó được thể hiện qua câu văn “ Và ý thơ cuộc đời, ý thơ vũ trụ, cái xa xôi vắng vẻ sau này ám ảnh tôi, ngày thơ bé tôi đã nghe rồi, mỗi lần ong trại”. Tác giả Cù Huy Cận chính là một nhà thơ nổi tiếng, đã đóng góp số lượng tác phẩm lớn cho nền văn học Việt Nam. Các tác phẩm của ông thường vương vấn một nỗi buồn đẹp nhưng rất khó tả.

Qua bài viết trên, Vuihoc đã mang đến cho các em Soạn bài Thương nhớ bầy ong Văn 6 Chân trời sáng tạo. Hy vọng qua bài viết này các em sẽ có thêm những gợi ý và hướng dẫn trọng điểm cho tác phẩm, giúp các em hiểu tác phẩm một cách chi tiết hơn. Để bổ sung thêm nhiều kiến thức bổ ích với các chủ đề cũng như nội dung khác nhau, các em hãy thường xuyên theo dõi các bài viết mới nhất của Vuihoc nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Kể lại một trải nghiệm của bản thân
• Ôn tập trang 109
• Lao xao ngày hè