Soạn bài Viết đoạn văn thể hiện cảm xúc về một bài thơ lục bát| SGK Ngữ Văn Lớp 6 kết nối tri thức

Soạn bài Viết đoạn văn thể hiện cảm xúc về một bài thơ lục bát| SGK Ngữ Văn Lớp 6 kết nối tri thức

1. Phân tích bài viết tham khảo 

- Văn bản phân tích: Nét đẹp của bài ca dao “Anh đi anh nhớ quê nhà …” 

- Giới thiệu đôi nét về bài ca dao của dân ta: “Anh đi anh nhớ quê nhà .... bên đường hôm nao.”

- Nêu những cảm xúc của bản thân về những nội dung chính của bài ca dao cần phân tích trên, qua những câu thơ điển hình sau: 

+ “Những dòng thơ trên được lưu truyền... về quê nhà.”

+ “Trở đi trở lại cùng nỗi nhớ là ... tát nước bên đường”,...", 

+ “Bài ca dao khơi dậy... quê hương.”

- Nêu cảm nhận về một số yếu tố hình thức nghệ thuật của bài ca dao:

+ “Từ “nhớ”... không dứt.” 

+ “Nhịp điệu nhẹ nhàng... của người ra đi.”

- Thực hành viết theo các bước

a. Lựa chọn bài thơ

- Chọn bài thơ : Lựa chọn bài thơ “ Chuyện cổ nước mình” của tác giả Lâm Thị Mỹ Dạ. Bài thơ này được biết đến với ngôn ngữ nhẹ nhàng, sâu lắng và chứa đựng nhiều giá trị truyền thống văn hóa.

b. Tìm ý

- Cảm nhận chung khi đọc bài thơ : Bài thơ gợi lên cảm giác yêu quý, thiết tha đối với quê hương và các giá trị văn hóa lâu đời của dân tộc. Đọc bài thơ này, ta cảm nhận được tình yêu quê hương đất nước trượt và sâu sắc của nhà thơ, đồng thời thấy được niềm tự hào trước những câu chuyện cổ xưa, là hồn cốt của dân tộc.

- Ý nghĩa của bài thơ : Tác phẩm này truyền tải tình yêu sâu dành cho quê hương đất nước, cũng như niềm tự hào về những giá trị văn hóa tinh thần của dân tộc Việt Nam. Qua đó, nhà thơ bày tỏ tình cảm trân trọng đối với các câu chuyện cổ, bởi chúng là di sản tinh thần quý báu của ông cha để lại. Những câu chuyện cổ tích, truyền thuyết ấy đã góp phần tạo nên bản sắc văn hóa Việt, đồng thời nuôi dưỡng tâm hồn và trí tưởng tượng của người Việt bảo thế hệ.

- Các yếu tố nghệ thuật trong bài thơ : Bài thơ sử dụng thể thơ lục bát truyền thống, mang âm hưởng của ca dao, dân ca Việt Nam. Sự kết hợp tinh tế của các từ láy, biện pháp tu từ như so sánh, điệp từ, điệp cấu trúc tạo nên một âm điệu dịu dàng, gần gũi và đậm chất thơ ca dân gian.

c. Lập dàn ý

- Mở đoạn : Giới thiệu về bài thơ “Chuyện cổ nước mình” của tác giả Lâm Thị Mỹ Dạ. Bài thơ này không chỉ là một tác phẩm văn học đơn thuần mà còn là lời nhắn nhủ về giá trị của văn hóa truyền thống, khơi dậy tình yêu và lòng tự hào về dân tộc.

- Thân đoạn : Trình bày cảm xúc và những cảm nhận về bài thơ.

+ Cảm xúc nội dung chính của bài thơ : Bài thơ không chỉ bày tỏ cảm xúc yêu thích và cuốn hút đối với người đọc mà còn tạo nên một không gian đậm chất quê hương, nơi ta có thể thả hồn vào từng câu chuyện cổ tích, từng mảng ký ức dân tộc.

+ Ý nghĩa và chủ đề của bài thơ : Bài thơ phản ánh tình yêu quê hương đất nước, cùng niềm tự hào về những giá trị văn hóa và truyền thống lâu đời của dân tộc Việt Nam. Nhà thơ muốn truyền tải đến người đọc tầm quan trọng của những câu chuyện cổ - không chỉ là những câu chuyện kể mà còn là nền tảng tinh thần của cả một dân tộc.

+ Các yếu tố hình thức nghệ thuật của bài thơ : Thể thơ lục bát được sử dụng khéo léo mang lại âm hưởng của ca dao, dân ca, phù hợp với nội dung hoài niệm và truyền thống của bài thơ. Ngoài ra, bài thơ sử dụng các từ láy và biện pháp tu từ như so sánh, điệp từ, điệp cấu trúc tạo nhịp nhàng và dễ nhớ, tạo nên hình ảnh làng quê yên bình và khơi dậy tình cảm sâu sắc đối quê hương trong lòng người đọc.

- Kết đoạn: Khái quát lại những ấn tượng, cảm xúc về bài thơ.

>> Xem thêm: Soạn văn 6 kết nối tri thức 

2. Thực hành viết theo đề bài

Khi viết bài, cần lưu ý một số điểm quan trọng để bài viết trôi chảy và có tính gắn kết. Trước tiên, hãy dựa sát dàn ý hiện, đặc biệt chú ý vào các yếu tố nổi bật đã khơi gợi cảm xúc của bản thân, dựa vào chủ đề, thể thơ lục bát, nhịp điệu, vần thơ, từ ngữ, hình ảnh, và các biện pháp tu từ như so sánh, điệp từ. Những chi tiết này giúp bài thơ phản ánh lên ý nghĩa và vẻ đẹp riêng. Đồng thời, hãy chọn từ ngữ phù hợp để thể hiện sự xúc động của mình về bài thơ một cách sinh động. Kết nối các ý lại thành một đoạn văn, và mỗi ý nên diễn đạt thành hai đến ba câu để tăng tính mạch lạc.

Bảo đảm cách trình bày cấu trúc đoạn văn: đoạn đầu lùi vào, chữ cái đầu viết hoa, dấu chấm câu đầy đủ. Bố cục đoạn văn bao gồm ba phần: mở đoạn, thân đoạn và kết đoạn, với nội dung các câu hướng dẫn về một chủ đề chung. Trong phần kết nối, trích lại biểu tượng và cảm xúc sâu sắc về bài thơ để bài viết trở nên hoàn chỉnh và giàu cảm xúc.

* Bài viết thực hành tham khảo: 

Tình yêu quê hương đất nước là tình cảm đẹp, thiêng liêng và cao quý trong trái tim mỗi người Việt Nam. Tình cảm tác giả đã gửi gắm tinh hoa qua nhiều tác phẩm văn học và thơ ca, trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà văn, nhà thơ. Trong số đó, “Chuyện cổ nước mình” của Lâm Thị Mỹ Dạ là một bài thơ nổi bật, có thể hiện tình yêu và niềm tự hào đối với quê hương, dân tộc. Bài thơ không chỉ ca ngợi vẻ đẹp của đất nước mà còn truyền tải những giá trị văn hóa, tinh thần từ các câu chuyện cổ, khắc sâu lòng người đọc hình ảnh quê hương với tất cả sự dung dị và chân thành. "Chuyện cổ nước mình" vì thế trở thành tác phẩm đã chạm đến trái tim nhiều thế hệ người Việt. Bài thơ “Chuyện cổ nước mình” được viết bằng thể thơ lục bát truyền thống, mang âm điệu dịu dàng, gợi nhớ đến màu sắc ca dao, dân ca đậm nét quê hương. Qua bài thơ, tác giả Lâm Thị Mỹ Dạ ca ngợi những câu chuyện cổ của dân tộc, bởi chúng không chỉ là những câu chuyện kể đơn thuần mà ẩn giấu những bài học sâu sắc mà ông cha đã gửi đã đến thế hệ mai sau. Mỗi câu chuyện đều chứa tình thương bao la, tinh thần nhân văn cao cả cùng lý lý sống đẹp như “ở hiền lành lành,” là nền tảng để con người sống yêu thương và tin tưởng vào điều tốt đẹp. Ý nghĩa sâu xa ấy chính là sự tuyệt vời của “Chuyện cổ nước mình,” tạo nên nhà thơ cảm thấy yêu mến và trân trọng những giá trị truyền thống của dân tộc. Với những ý nghĩa đó, bài thơ không chỉ thể hiện tình yêu quê hương mà còn là lời nhắc nhở quý giá về sự gắn kết và truyền thống tốt đẹp mà chúng ta cần gìn giữ và phát huy. Câu tục ngữ “Ở hiền gặp lành, ác giả ác báo” là một triết lý sống và là niềm tin vững chắc của nhân dân ta, được gửi gắm qua những câu chuyện cổ tích truyền thống. Trong bài thơ “Chuyện cổ nước mình,” Lâm Thị Mỹ Dạ khơi dậy bao kỷ niệm về những câu chuyện cổ xưa, những hình ảnh và nhân vật thân quen đã trở thành một phần trong tâm hồn dân tộc. Qua từng câu thơ, ta như được trở về với thế giới cổ tích, nơi anh trai hiền lành được Bụt ban cho câu thần chú “Khắc nhập! Khắc xuất!” và nhờ đó có thể lấy được người vợ đẹp, con nhà giàu trong truyện“Cây tre trăm đốt.” Hình ảnh ấy không chỉ phản ánh ánh niềm tin của ông cha về lẽ công bằng trong cuộc sống mà còn khơi gợi hy vọng và niềm tin vào sự tốt đẹp, rằng người hiền lành sẽ được đền đáp xứng đáng, kẻ ác sẽ nhận hậu quả.

Duy nhất khóa học DUO tại VUIHOC dành riêng cho cấp THCS, các em sẽ được học tập cùng các thầy cô đến từ top 5 trường chuyên toàn quốc. Nhanh tay đăng ký thôi !!!!

Những câu chuyện mãi là tài sản tinh thần quý báu, nuôi dưỡng lòng tin yêu trong trái tim bao thế hệ người Việt. Trong câu chuyện cổ tích “Cây khế,” người em hiền lành, cần cù và trung hậu được chim phượng hoàng ban khen cho câu thần chú “ăn một quả trả vàng,” nhờ đó trở nên giàu có và hạnh phúc. Ngược lại, người anh tham lam, chỉ nghĩ đến lợi ích của bản thân, đã bị phạt khi chìm xuống đáy biển sâu. Câu chuyện này phản ánh quan niệm "ở hiền gặp lành" trong văn hóa dân gian, rằng người lương thiện sẽ nhận được đền đáp xứng đáng, còn kẻ tham lam phải trả giá cho hành động của mình. Tương tự, câu chuyện “Thạch Sanh” cũng mang ý nghĩa về sự công bằng và lương thiện. Thạch Sanh, nhờ lòng nhân hậu và sự can đảm, được Tiên “độ tiến” trở thành người có võ nghệ cao cường, tài nghệ tinh thông. Nhờ đó, Thạch Sanh đã giết được trằn  tinh, cứu người bị thương, dùng đàn thần đuổi giặc ngoại xâm, cuối cùng trở thành phò mã. Ngược lại, Lý Thông – kẻ gian tham, độc ác cuối cùng bị đánh và biến thành bọ hung. Những câu chuyện này không chỉ mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc mà còn phản ánh nhẹ quan niệm dân gian về công bằng và niềm tin rằng lương thiện luôn chiến thắng. Đúng như Lâm Thị Mỹ Dạ đã viết:

“Ở hiền thì lại gặp hiền

Người ngay thì được phật tiên độ trì.”

Bài thơ “Chuyện cổ nước mình” như một hành trang tinh thần quý giá, mang lại sức mạnh lớn lao giúp nhà thơ vượt qua mọi thử thách, “nắng mưa” trong cuộc sống. Những câu chuyện cổ mà nhà thơ nhắc đến không chỉ đơn thuần là những câu chuyện truyền thuyết hay cổ tích, mà còn là nguồn cảm hứng và niềm tự hào về quê hương, về truyền thống dân tộc. Thường trong những câu chuyện ấy, nhà thơ có thể bước chân tới những miền quê xa xôi, những miền trời mới mẻ và đẹp đẽ, mang theo tình yêu và niềm tin vào cuộc sống. Đọc “Chuyện cổ nước mình” tương tự như được gặp lại hình ảnh tổ tiên, được tìm thấy mình trong dòng lịch sử của dân tộc, và khám phá bao sản phẩm chất tốt đẹp của ông cha ta – sự nhân hậu, bao dung, tinh thần kiên cường, và ý chí vươn lên. Những câu chuyện cổ trở thành cây cầu kết nối với quá khứ, nuôi dưỡng tinh thần yêu thương và gắn bó với nguồn cội, làm phong phú thêm tâm hồn và giúp chúng ta trân trọng hơn những giá trị tốt đẹp của cha ông. Bài thơ “Chuyện cổ nước mình” không chỉ mang đến những câu chuyện thú vị mà còn chứa đựng nhiều bài học quý báu về đạo lý làm người. Qua những trang chuyện cổ, nhà thơ gửi gắm những giá trị như cuộc sống phải chân thật, cần siêng năng chăm chỉ, và biết sử dụng trí tuệ để nhìn nhận vấn đề, thay vì dễ dàng a dua theo người khác. Tác giả đã khéo léo đưa ra những câu chuyện như “Tấm Cám” để nói về đức tính chân thật và đề cao nghị lực vượt qua thử thách của nhân vật Tấm, hay câu chuyện “Đẽo cày giữa đường” để nhắc nhở về tầm quan trọng của chính kiến, sự quyết định trong cuộc sống, tránh việc đưa ra ý kiến ​​của người khác một cách thiếu suy xét. Mỗi câu chuyện, mỗi nhân vật là một thông điệp mà ông cha gửi lại cho con cháu, dạy bảo thế hệ sau biết sống tử tế, biết trân trọng những giá trị tốt đẹp trong đời. Những bài học ấy từ chuyện cổ đã trở thành hành trang tinh thần, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về nguồn cội và định hướng sống đúng, chân thành trong cuộc đời. "Chuyện cổ nước mình" là một bài thơ giản dị nhưng vô cùng sâu sắc và ý nghĩa, mang đến cho người đọc những cảm nhận ấm áp về tình yêu quê hương, nguồn cội. Bài thơ không chỉ là những câu chuyện kể về quá khứ mà còn là hành trình đưa người đọc trở về với những giá trị văn hóa, tinh thần dân tộc. Qua từng câu thơ, Lâm Thị Mỹ Dạ đã khơi gợi niềm tự hào trong lòng mỗi người, giúp chúng ta thêm yêu và trân trọng những câu chuyện cổ của đất nước mình, những giá trị mà ông cha ta để lại. 

Qua bài viết này, VUIHOC đã cung cấp cho các em chi tiết Soạn bài Viết đoạn văn thể hiện cảm xúc về một bài thơ lục bát trong sách giáo khoa Ngữ văn Kết nối tri thức lớp 6 . Hi vọng rằng những gợi ý, hướng dẫn của bài soạn có thể giúp các em nắm được những ý chính của bài học cũng như trau dồi được thêm nội dung kiến thức. Để học nhiều hơn các kiến thức của những môn học khác thì các em hãy nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn hoặc đăng ký khóa học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Chuyện cổ nước mình
• Cây tre Việt Nam
• Thực hành tiếng Việt trang 99