Soạn bài Đây mùa thu tới sách cánh diều 11 tập 2
“Đây là mùa thu tới” diễn tả một bức tranh thiên nhiên mùa thu vô cùng sống động và rộng lớn, tuy nhiên khung cảnh ấy có chút gì đó đượm buồn thơ mộng vì cảnh vật đã bị phai nhòa theo thời gian. Để tìm hiểu tác giả, nội dung và ý nghĩa của bài thơ, tham khảo bài soạn dưới đây cùng với VUIHOC ngay nhé!
1. Soạn bài Đây mùa thu tới sách cánh diều 11 tập 2: Chuẩn bị
1.1 Tác giả Xuân Diệu
Lời giải chi tiết:
- Thông tin về nhà thơ Xuân Diệu:
+ Xuân Diệu sinh năm 1916, mất năm 1985, tên đầy đủ là Ngô Xuân Diệu
+ Quê ông ở tỉnh Hà Tĩnh nhưng được sinh ra tại tỉnh Bình Định. Cha ông là Ngô Xuân Thọ và mẹ ông là Nguyễn Thị Hiệp
+ Năm 1927, ông theo học tại Quy Nhơn
+ Năm 1937 ông ra Huế để học sau đó thì tốt nghiệp tú tài, Xuân Diệu ra Hà Nội để học trường Luật rồi viết báo
+ Ông trở thành một thành viên của Tự Lực Văn Đoàn.
+ Xuân Diệu là một nhà thơ lớn và nổi bật nhất của nền văn học Việt Nam, thơ của ông mang đậm làn điệu tươi trẻ, cái nhìn về tuổi trẻ và về cuộc đời con người đã thấm đẫm trong máu thịt của ông, ông đã ý thức được rằng sự chảy trôi của thời gian và đặc biệt hơn là của tuổi trẻ.
+ Ông được mệnh danh là ông hoàng của thơ tình, nhà thơ mới nhất trong những nhà thơ mới, mang ngôn ngữ tươi trẻ cùng với sự ấm áp, ai cũng thấy được sự khác biệt trong những sáng tác thơ văn của ông với sự mới mẻ.
>> Xem thêm: Soạn văn 11 Cánh diều
1.2 Em biết những bài thơ nào viết về đề tài mùa thu?
Ấn tượng, cảm xúc, suy nghĩ.... mà những bài thơ đó gợi ra cho em là gì?
Lời giải chi tiết:
- Những bài thơ về chủ đề mùa thu:
+ Sang thu của tác giả Hữu Thỉnh.
+ Câu cá mùa thu (Thu điếu) của tác giả Nguyễn Khuyến.
+ Tiếng thu của tác giả Lưu Trọng Lư.
+ Gió thu của tác giả Tản Đà.
+ Tức cảnh chiều thu của tác giả Bà Huyện Thanh Quan.
+ Thu rơi từng cánh của tác giả Nguyễn Bính.
- Thông qua những bài thơ về mùa thu, em có thể thấy được rằng mùa thu là một trong những chủ đề được rất nhiều những nhà thơ chú ý và yêu thích, khơi nguồn sáng tác ra rất nhiều những bài thơ rất hay và đặc sắc. Những bài thơ viết về mùa thu đa phần đều mang một vẻ đẹp vô cùng nhẹ nhàng và tinh tế gợi ra nhiều cảm xúc cho người đọc.
2. Soạn bài Đây mùa thu tới sách cánh diều 11 tập 2: Đọc hiểu
2.1 Điệp ngữ “mùa thu tới” trong dòng thơ số 3 có ý nghĩa gì?
Phương pháp giải: Đọc kĩ khổ thứ nhất và chú ý vào dòng 3 sau đó gợi nhớ tác dụng của điệp ngữ.
Lời giải chi tiết:
Ý nghĩa: Báo hiệu về một mùa thu vội vã cùng với một sự giao cảm tinh tế nhạy bén. Sự lặp lại mùa thu đến như một tiếng reo ngỡ ngàng như chợt nhận ra rằng mùa thu vô hình đã trở thành một mùa thu hữu hình. Xuân Diệu đã đón nhận mùa thu bằng cả tấm lòng.
2.2 Chú ý cách sử dụng từ khác lạ trong dòng thơ số 5 (“Hơn một”)
Phương pháp giải: Đọc kĩ khổ thứ hai dòng đầu tiên, tập trung vào ý nghĩa của câu để nhận ra được sự khác lạ.
Lời giải chi tiết:
Tại sao lại là “Hơn một loài hoa’’ chứ không phải là "Đã mấy loài hoa rụng dưới cành” như Thế Lữ đã từng sửa bài cho Xuân Diệu? Một là sự duy nhất nhưng "hơn một” thì cái thế độc tôn đó đã bị phá vỡ. “Hơn một" chứ chẳng phải “nhiều” vì mùa thu chỉ vừa mới chạm ngõ đất trời, chỉ vừa mới dột những đường chỉ đầu tiên của chiếc “do mơ phai” vô cùng tuyệt đẹp. Cách diễn đạt hết sức mới lạ và độc đáo mà tinh tế lại chính xác vô cùng. Nhưng không chỉ dừng lại để chỉ sự tàn phai hay rơi rụng của “Bỗng hoa rứt cánh rơi không tiếng” (Ý thu), mùa thu còn tràn sang cả những cảnh vật khác.
2.3 Cách chấm câu trong khổ 3 có giá trị biểu đạt gì?
Phương pháp giải: Đọc kĩ khổ thứ ba, chú ý vào nghĩa của câu cùng với dấu chấm câu cuối dòng.
Lời giải chi tiết:
Sử dụng dấu ba chấm ở vị trí cuối mỗi dòng thơ. Từ đó làm cho câu thơ trở nên dài thêm, tạo cho người đọc về sự trải dài trong ý thơ cũng như mở rộng mọi giác quan cho người đọc có thể cảm nhận được.
Đăng ký ngay để được các thầy cô tổng hợp kiến thức và xây dựng lộ trình đạt 9+ thi THPT Quốc Gia
3. Soạn bài Đây mùa thu tới sách cánh diều 11 tập 2: Trả lời câu hỏi cuối bài
3.1 Câu 1 trang 38 SGK văn 11/2 Cánh diều
Hãy nêu một yếu tố tượng trưng có trong bài thơ và nêu ra lý do cho sự lựa chọn của em.
Phương pháp giải: Đọc lại toàn bài thơ, tìm ra được yếu tố tượng trưng (hình ảnh tượng trưng) mà em thấy ấn tượng nhất và đưa ra lý do.
Lời giải chi tiết:
- Với ngòi bút hết sức sáng tạo và tài năng của mình, “Đây mùa thu tới” đã được tác giả sử dụng nhiều biện pháp tu từ cùng với hình ảnh ước lệ tượng trưng, trong đó, yếu tố tượng trưng trong bài thơ mà em cảm thấy yêu thích nhất là hình ảnh về "Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang".
- Là một câu thơ mở đầu của bài thơ, mở ra một khung cảnh vô cùng buồn, vắng vẻ và đìu hiu, hình ảnh rặng liễu đã được miêu tả tựa như một mái tóc buồn đang đứng đó chịu tang. Người xưa thường có câu như sau "liễu yếu đào tơ". Do đó hình ảnh liễu đìu hiu ấy có thể là hình ảnh tượng trưng cho một cô gái đang phải chịu tang.
3.2 Câu 2 trang 38 SGK văn 11/2 Cánh diều
Bức tranh về thiên nhiên ở khổ thơ thứ nhất đã được khắc họa thông qua những chi tiết nào? Nêu nhận xét của em về mối quan hệ giữa những chi tiết đó.
Phương pháp giải: Đọc kĩ khổ thơ thứ nhất, tìm ra những chi tiết nhằm miêu tả bức tranh thiên nhiên, chỉ ra về mối quan hệ giữa những chi tiết ấy.
Lời giải chi tiết:
- Bức tranh thiên nhiên ở trong đoạn thơ hiện ra thông qua những chi tiết như:
+ Rặng liễu đìu hiu.
+ Mùa thu tới.
+ Lá vàng.
→ Câu thơ mở đầu đã mang tới cho bài thơ một cảm giác buồn và đìu hiu. Tuy nhiên, hai câu thơ cuối cùng của khổ một đã cho thấy một màu sắc mới lạ hơn và ấm áp hơn, đó là màu sắc của mùa thu và của lá vàng.
3.3 Câu 3 trang 38 SGK văn 11/2 Cánh diều
Ở khổ thứ 2, sự rụng rơi của thế giới cảnh vật trước cái lạnh được diễn ra theo trật tự hoa - lá - cành. Trật tự theo “bước đi của thời gian” ấy mang ý nghĩa gì?
Phương pháp giải: Đọc kĩ lại khổ thơ thứ hai, tìm ra những chi tiết về hoa – lá – cành, chú ý về vị trí sắp xếp của các chi tiết nhằm rút ra được ý nghĩa cho việc sắp xếp đó.
Lời giải chi tiết:
Thông qua khổ thơ hai, tác giả đã giúp chúng ta hiểu rõ thêm về quy luật của thế giới tự nhiên và cuộc đời. Mùa thu đến cũng chính là lúc tàn phai của những loài hoa và cây: “Hơn một loài hoa đã rụng cành”. Hoa đẹp nhưng cũng sẽ có lúc tàn, và khi đã tàn đi, nó để lại trong lòng người biết bao nhiêu tiếc nuối. Cây cối cũng bắt đầu có sự thay đổi về sắc màu, từ màu xanh chuyển thành màu đỏ cả một vườn. Đến cành cây cũng có những sự thay đổi, trở nên gầy guộc và mỏng manh hơn. Có thể thấy, mùa thu đến đã làm cho hoa - lá - cành đều phải thay đổi, sự thay đổi ấy từ trên xuống dưới càng khẳng định thêm về quy luật của tự nhiên đồng thời cũng tạo cho người đọc một cảm giác êm ái và nhẹ nhàng trước sự thay đổi của thiên nhiên cùng với cảnh vật khi mùa thu tới
3.4 Câu 4 trang 38 SGK văn 11/2 Cánh diều
Hãy so sánh điểm khác biệt của không gian thơ ở khổ thứ 2 và khổ thứ 3. Chỉ ra ý nghĩa nghệ thuật với sự khác biệt này.
Phương pháp giải: Đọc kĩ khổ thơ thứ hai với khổ thơ thứ ba, tìm ra một không gian thơ trong hai khổ đó. So sánh hai không gian thơ ấy và rút ra ý nghĩa.
Lời giải chi tiết:
Từ khổ thơ thứ hai đến khổ thơ thứ ba, chúng ta đã thấy được một sự khác biệt vô cùng rõ nét về không gian trong bài thơ. Nếu ở khổ thơ thứ hai, tác giả đã miêu tả về những sự thay đổi của hoa - lá - cành nhằm nói về sự chuyển biến của thiên nhiên lúc mùa thu tới thì sang đến khổ thơ thứ ba, tác giả lại mượn những hình ảnh của trăng, núi, gió và cả con người để có thể tô đậm thêm cảnh sắc khi mùa thu tới.
Nếu ở khổ thơ thứ hai, tác giả đã miêu tả hình ảnh hoa - lá - cành dần dần thay đổi theo thời tiết cùng khí hậu của mùa thu thì sang đến khổ thơ thứ ba, tác giả lại miêu tả những hình ảnh vầng trăng thu và núi non với một sự mờ ảo của sương mù, lúc thì ẩn lúc lại hiện. Không còn là sự rung nhẹ được miêu tả trong khổ thơ thứ hai, sang tới khổ này, sự rét mướt đã được cảm nhận rất rõ thông qua từng cơn gió, thông qua hình ảnh vắng vẻ của con người ở trên những chuyến đò.
Sổ tay Ngữ Văn tổng hợp các tips học văn hiệu quả giá chỉ bằng một cốc trà sữa. Nhanh tay đặt hàng thôi bạn ơi!!!
3.5 Câu 5 trang 38 SGK văn 11/2 Cánh diều
Em hiểu như thế nào về tâm trạng “buồn không nói" và "Tựa cửa nhìn xa nghĩ ngợi" của “ít nhiều thiếu nữ” ở trong hai câu kết của bài thơ? Qua đó, chỉ ra mạch cảm xúc chủ đạo trong bài thơ.
Phương pháp giải: Đọc kĩ khổ thơ thứ bốn và nội dung của toàn bài để có thể giải thích tâm trạng. Tìm ra mạch cảm xúc chủ đạo cũng chính là mạch cảm xúc của nhà thơ.
Lời giải chi tiết:
- Tâm trạng: Trong hai câu thơ kết của bài, hình ảnh “ít nhiều thiếu nữ” đã được coi là chưa xác định về mặt số lượng. Có thể là một, hai, cũng có thể là nhiều thiếu nữ hơn được miêu tả với tâm trạng "buồn không nói". Buồn chính là trạng thái cảm xúc chán nản của con người, "buồn không nói" là miêu tả về cảm xúc buồn chán không nói nên lời, không biết kể với ai, chỉ giữ riêng ở trong lòng và "tựa cửa nhìn xa nghĩ ngợi" một điều gì đấy rất mơ hồ.
→ Qua đó, có thể thấy được mạch cảm xúc chủ đạo trong bài thơ chính là mạch cảm xúc buồn tủi và mơ hồ không rõ nguyên nhân.
3.6 Câu 6 trang 38 SGK văn 11/2 Cánh diều
Nêu và lý giải một số điểm khác nhau trong nội dung và nghệ thuật giữa các bài “Đây mùa thu tới” của tác giả Xuân Diệu với “Thu hứng” của tác giả Đỗ Phủ hoặc là “Thu điếu” của tác giả Nguyễn Khuyến.
Phương pháp giải:
Tìm ra nghệ thuật và nội dung đặc sắc trong bài thơ. Nhớ lại nghệ thuật và nội dung của hai bài thơ thu của tác giả Đỗ Phủ và Nguyễn Khuyến đã học. So sánh để tìm ra điểm khác nhau.
Lời giải chi tiết:
- Về nội dung:
+ Đây mùa thu tới của tác giả Xuân Diệu tập trung vào việc miêu tả cảnh vật mùa thu, cùng với tâm trạng của nhân vật chính khi đón chào mùa thu.
+ Thu hứng của tác giả Đỗ Phủ miêu tả về cảnh vật mùa thu cùng với nhiều tác động của mùa thu tới tâm hồn của nhân vật chính.
+ Thu điếu của tác giả Nguyễn Khuyến đã miêu tả về cảnh đẹp của mùa thu và niềm đau thương của nhân vật chính khi đang có tình đơn phương.
- Về nghệ thuật:
+ Đây mùa thu tới của tác giả Xuân Diệu sử dụng những từ ngữ rất tinh tế, dịu dàng để miêu tả về cảnh vật và tâm trạng của nhân vật chính. Đồng thời, bài thơ còn được sử dụng rất nhiều hình ảnh, tạo nên sự tươi đẹp, nhẹ nhàng và thu hút người đọc.
+ Thu hứng của tác giả Đỗ Phủ có bút pháp chấm phá và sự miêu tả cảnh vật đầy ngụ tình. Kết cấu của bài thơ đã được xây dựng chặt chẽ, hình ảnh được tạo ra cùng nét đặc trưng riêng, ngôn từ được sử dụng nhiều tầng nghĩa, giọng điệu cùng âm hưởng thơ đã phản ánh chính xác tâm trạng u buồn của tác giả.
+ Thu điếu của tác giả Nguyễn Khuyến đã sử dụng nghệ thuật tả cảnh và ngụ tình rất đặc trưng trong văn học trung đại nhằm miêu tả mùa thu ở vùng Bắc Bộ, chỉ với vài nét vẽ tinh tế đã có thể tạo nên vẻ đẹp rất tuyệt vời của thiên nhiên, đồng thời cũng thể hiện được tình yêu sâu sắc của tác giả đối với quê hương và đất nước.
PAS VUIHOC – GIẢI PHÁP ÔN LUYỆN CÁ NHÂN HÓA
Khóa học online ĐẦU TIÊN VÀ DUY NHẤT:
⭐ Xây dựng lộ trình học từ mất gốc đến 27+
⭐ Chọn thầy cô, lớp, môn học theo sở thích
⭐ Tương tác trực tiếp hai chiều cùng thầy cô
⭐ Học đi học lại đến khi nào hiểu bài thì thôi
⭐ Rèn tips tricks giúp tăng tốc thời gian làm đề
⭐ Tặng full bộ tài liệu độc quyền trong quá trình học tập
Đăng ký học thử miễn phí ngay!!
Bài soạn Đây mùa thu tới sách cánh diều 11 tập 2 của VUIHOC đã hỗ trợ các em trong việc tìm hiểu tác giả, nghệ thuật và nội dung của bài. Từ soạn bài đây mùa thu tới, hy vọng các em có thể cảm nhận được khung cảnh mùa thu và cảm xúc của tác giả muốn gửi gắm thông qua bài thơ. Ngoài ra, để học thêm những tác phẩm hay và ý nghĩa khác thuộc chương trình ngữ văn 11, hoặc những kiến thức của môn học thú vị khác, các em hãy nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn rồi đăng ký khoá học của VUIHOC để có thể trải nghiệm học tập cùng các thầy cô ngay nhé!
>> Mời bạn tham khảo thêm:
