Soạn bài Ngôi nhà truyền thống của người Ê-đê sách văn 10 chân trời sáng tạo

Soạn bài Ngôi nhà truyền thống của người Ê-đê sách văn 10 chân trời sáng tạo

Nội dung chính: Văn bản đã giúp cho người đọc hình dung ra chi tiết về ngôi nhà truyền thống của người Ê - đê.

Tóm tắt: Văn bản "Ngôi nhà truyền thống của người Ê-đê" đưa độc giả vào bức tranh chi tiết về ngôi nhà, từ bên ngoài đến bên trong, mô tả cụ thể về nguyên liệu sử dụng và đặc trưng đặc biệt của một căn nhà Ê-đê, trong đó chiếc cầu thang đóng vai trò quan trọng. Tất cả những đặc điểm này không chỉ là những chi tiết vật chất mà còn chứa đựng ý nghĩa sâu sắc về văn hóa truyền thống của người Ê-đê và đồng thời là biểu tượng cho chế độ mẫu quyền trong cộng đồng này.

>> Xem thêm: Soạn văn 10 Chân trời sáng tạo

1. Câu 1 trang 49 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Từ hình minh họa, bạn hãy chỉ ra những chi tiết mà văn bản đề cập (nhà dài, cầu thang, hoa văn chạm khắc, ...).

Lời giải chi tiết:

Từ cã hình ảnh minh họa, những chi tiết mà văn bản đã đề cập đến ngôi nhà dài bao gồm:

- Nhà dài:

+ Là dạng nhà sàn.

+ Nguyên liệu xây dựng: tre nứa, gỗ, mặt sàn và vách tường bao quanh nhà được làm bằng nguyên liệu là thân cây bương hoặc thân tre già đập dập, mái lợp bằng cỏ tranh.

+ Thường nhà được làm theo hướng bắc – nam.

+ Độ dài thường được ước tính bằng số lượng của dầm ngang (đê), nhà có bao nhiêu dầm ngang - đê thì là có bấy nhiêu gian.

- Hoa văn chạm khắc:

+ Trong nhà thường sẽ được chạm khắc bằng nhiều hình con vật ví dụ như voi, cua, cá, ... lên trên xà nhà → thể hiện nên sự giàu có của chủ nhà.

+ Những con kỳ đà thì được chạm khắc trên xà ngang → cầu mong thêm may mắn sẽ đến với gia đình gia chủ.

+ Hoa văn hình con rồng có vây dạng hình con cá, râu, sừng nhô lên, ... → thể hiện nền hoa văn nguyên thủy, mang tính đặc trưng văn hóa của người Ê-đê.

- Cầu thang:

+ Gắn liền với hai cửa của nhà dài, cửa ở phía trước dành cho khách đến chơi và nam giới; cửa ở phía sau thì dành cho phụ nữ.

+ Cầu thang nằm phía trước thường hướng về phía Bắc → là cầu thang chính.

+ Cầu thang chính trong ngôi nhà Ê-đê luôn được xây dựng với cả cầu thang đực và cầu thang cái, tạo ra một hình ảnh độc đáo và đẹp mắt. Cầu thang cái, nơi mà mọi người thường đi lên xuống, được trang trí với những hình ảnh tượng trưng như bầu sữa mẹ và vầng trăng khuyết, tạo nên một không gian linh thiêng và ấm cúng. Ngược lại, cầu thang đực không được trang trí nhiều, chỉ chú trọng vào việc chạm khắc những bậc tiện lợi cho việc đi lại, tạo ra sự đơn giản và tiện dụng. Mỗi bức tranh về cầu thang đều là câu chuyện về sự cân bằng và tương quan giữa yếu tố nam nữ trong văn hóa Ê-đê, đồng thời thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa chức năng và nghệ thuật trong kiến trúc truyền thống của họ.

Sổ tay ngữ văn chính là bí kíp giúp các em học văn dễ dàng hơn. Rất nhiều tips học văn hiệu quả chỉ được bật mí trong cuốn sổ tay này thôi đấy. Đăng ký ngay để nhận thật nhiều ưu đãi nhé!

2. Câu 2 trang 50 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Ngôi nhà và sinh hoạt của người Ê-đê được miêu tả trong văn bản trên gợi nhớ những chi tiết nào trong văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây?

Lời giải chi tiết:

Cách mô tả ngôi nhà và sinh hoạt của người Ê-đê trong văn bản trên gợi nhớ đến những chi tiết tương tự trong truyện "Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây". Cả hai tác phẩm đều tập trung vào việc tái hiện và tôn vinh văn hóa, đặc trưng của người Ê-đê thông qua các chi tiết sinh hoạt hàng ngày. Điều này thể hiện sự đan xen giữa văn hóa và kiến trúc truyền thống, từ cách bài trí ngôi nhà đến các yếu tố nhỏ như cầu thang với những hình ảnh tượng trưng, một số chi tiết bao gồm:

+ Cùng là một ngôi nhà thiết kế dài.

+ Cùng chung một hình ảnh: “Nhà dài như một tiếng chiêng...”.

+ Không gian chung của đại gia đình hoặc cả những người dân trong buôn làng, là nơi quan trọng cho việc sum họp và giao lưu, thường xuyên diễn ra bên bếp lửa. Đây không chỉ là không gian vật lý mà còn là nơi thuận lợi cho việc chia sẻ câu chuyện và kể những sử thi hào hùng, những câu chuyện tự hào về lịch sử và truyền thống. Mỗi lần sum họp tại nhà dài, không khí trở nên trang trọng và ấm cúng, giúp kích thích tinh thần cộng đồng và tạo nên một không gian quan trọng để lưu giữ và truyền đạt những giá trị văn hóa. Điều này thường xuyên thể hiện sự kết nối mạnh mẽ giữa không gian vật lý và tinh thần, giữ cho những câu chuyện và sử thi được kế thừa và lan tỏa trong cộng đồng.

+ Trong cả hai văn bản, những người già trong làng chính là những người kể sử thi.

+ Nhà dài không chỉ là không gian sống và sinh hoạt mà còn là trung tâm của các hoạt động văn hóa trong cộng đồng. Trong văn bản "Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây," không gian của ngôi nhà chính là điểm tụ họp, nơi mọi người cùng nhau ăn mừng chiến thắng của Đăm Săn. Những sự kiện vui mừng, như chiến thắng trong trận đấu, thường được kỷ niệm và tạo nên không khí rộn ràng, đầy hứng khởi. Đây không chỉ là không gian vật lý mà còn là nơi mà cộng đồng thể hiện lòng đoàn kết, sự hiếu kỳ với nhau, và tương tác xã hội. Những hình ảnh này là minh họa cho sức sống của ngôi nhà, nơi mà các mối quan hệ xã hội và truyền thống văn hóa được nuôi dưỡng và bảo tồn.

Lộ trình khóa học PAS THPT sẽ được thiết kế riêng cho từng bạn học sinh, phù hợp với khả năng của các em cũng như giúp các em từng bước đạt điểm cao trong mọi kỳ thi chung và riêng. 

3. Câu 3 trang 50 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Vì sao ngôi nhà nói đến trong văn bản được gọi là “ngôi nhà truyền thống của người Ê-đê”?

Lời giải chi tiết:

- Truyền thống nghĩa là có mang tính chất lâu đời và đã được lưu truyền nhiều thế hệ, từ thế hệ này sang thế hệ khác.

-Ngôi nhà trong văn bản được mô tả như "ngôi nhà truyền thống của người Ê-đê" do cấu trúc, xây dựng và nguyên liệu giữ nguyên từ xa xưa, với ít thay đổi theo thời đại. Đặc trưng chủ yếu vẫn được bảo tồn, chỉ có những sự điều chỉnh nhỏ về kiến trúc. Ngôi nhà không chỉ là không gian vật chất mà còn là bức tranh lưu giữ, tái tạo hoạt động và nếp sống văn hóa của người Ê-đê từ thời lâu đời. Những bản tình thần của cộng đồng được thể hiện qua không gian này, nơi diễn ra những sinh hoạt văn hóa truyền thống.

Qua bài viết này, VUIHOC đã cung cấp cho các em chi tiết bài soạn bài Ngôi nhà truyền thống của người Ê - đê sách Chân trời sáng tạo 10 tập 1. Hi vọng rằng những gợi ý, hướng dẫn của bài soạn có thể giúp các em nắm được những ý chính cũng như trau dồi được nội dung kiến thức. Để học nhiều hơn các kiến thức của những môn học khác thì các em hãy nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn hoặc đăng ký khóa học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Soạn bài Ôn tập trang 34 sách văn 10 tập 1 chân trời sáng tạo
• Soạn bài Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây
• Soạn bài Gặp Ka-ríp và Xi-la