Soạn bài Viết bài nghị luận về vai trò của văn học đối với tuổi trẻ| SGK Ngữ Văn lớp 12 tập 1 Cánh diều

1. Soạn bài Viết bài nghị luận về vai trò của văn học đối với tuổi trẻ SGK Ngữ Văn lớp 12 tập 1 Cánh diều: Phần chuẩn bị 

Vấn đề trọng tâm đặc biệt của một bài văn nghị luận đó là nêu lên và làm sáng tỏ những luận điểm, vai trò, tác dụng của văn học đem đến với đời sống tâm hồn của con người, cũng như thế giới văn học đã góp phần giúp cho việc bồi dưỡng phẩm chất, ảnh hưởng và thay đổi đến nhân cách của người đọc như thế nào. Như vậy, viết một bài văn nghị luận bàn về vai trò của văn học đối với tuổi trẻ thực chất là để trả lời cho một số câu hỏi sau ở dưới đây:

- Văn học có nghĩa là gì? Văn học đem đến những tác dụng như thế nào đối với đời sống tâm hồn và sự phát triển tinh thần, phẩm chất và nhân cách của con người nói chung và đặc biệt là đối với thế hệ trẻ nói riêng?

- Vì sao văn học lại đem đến những tác dụng ấy?

- Liệu ở trong tương lai mai sau, khi đến thời điểm khoa học và công nghệ phát triển mạnh, văn hóa nghe nhìn trên những nền tảng mạng xã hội lấn át bớt đi văn hóa đọc,... văn học còn có những vai trò và tác dụng khác nữa không?

- Để có thể viết được một bài nghị luận bàn về vai trò của văn học đổi với tuổi trẻ, cần chú ý những ý sau:

- Chuẩn bị những tư liệu có liên quan đến những vấn đề trọng tâm cần phải đem ra bàn luận ( những bằng chứng lấy từ đời sống, những câu danh ngôn, tục ngữ và những kiến thức lí luận về văn học,...).

- Xác định rõ những tâm tư, thái độ và tình cảm khi thực hiện việc bàn luận về vấn đề đã nêu trước đó. Vận dụng hết những lượng kiến thức và những trải nghiệm đã gặp của cá nhân người viết.

>> Xem thêm: Soạn văn 12 cánh diều 

2. Soạn bài Viết bài nghị luận về vai trò của văn học đối với tuổi trẻ SGK Ngữ Văn lớp 12 tập 1 Cánh diều: Phần thực hành viết 

a) Phần chuẩn bị

- Đọc kĩ các nội dung đã được nêu lên ở mục trên. Định hướng sau đó tìm hiểu đề bài để hiểu biết thêm về các thông tin chính trước khi viết ví dụ như trọng tâm của vấn đề, kiểu viết của văn bản, phạm vi bàn luận,...

- Xác định những đặc điểm của tác phẩm đem tới những dấu ấn sâu đậm đối với cá nhân em.

- Nhớ lại những nội dung chính của tác phẩm văn học mà em đã đọc.

b) Lập dàn ý cho bài viết

- Tìm ý xây dựng bài viết bằng cách đặt ra và trả lời các câu hỏi dưới đây:

+ Đó là những tác phẩm nổi bật nào? Nội dung chính của tác phẩm muốn gửi gắm là gì? Hình thức nghệ thuật sử dụng trong tác phẩm có điều gì đặc sắc?

+ Tác phẩm đã để lại trong em những ấn tượng sâu đậm như thế nào?

+ Vì sao tác phẩm mà em đã đọc lại đem đến những tác động mạnh mẽ đến tâm hồn của em?

+ Tác phẩm ấy đã góp phần làm thay đổi đến nhận thức, những hành động, suy nghĩ, tình cảm,... của em như thế nào?

- Lập dàn ý sơ bộ cho bài viết cần làm bằng cách lựa chọn, sắp xếp các ý và chia theo bố cục ba phần chính của bài viết: mở bài, thân bài, kết bài.

c) Viết bài

Dựa vào dàn ý đã chuẩn bị ở trên để thực hành bài viết với những yêu cầu chính:

- Viết đoạn mở bài hoặc một đoạn chính ở trong phần thân bài.

- Viết thành một bài văn hoàn chỉnh.

Sổ tay Ngữ Văn tổng hợp các tips học văn hiệu quả giá chỉ bằng một cốc trà sữa. Nhanh tay đặt hàng thôi bạn ơi!!!

* Bài viết tham khảo:

 Tác phẩm văn học chính là những kết tinh của tâm hồn người tác giả. Mỗi tác phẩm văn học được viết ra là tiếng nói của tác giả trong cuộc đời của chính họ. Bởi vậy, mỗi tác phẩm mà em đã từng được đọc qua đều để lại ở trong em những bài học và giá trị nhân văn vô cùng sâu sắc. Trong đó, có thể kể đến tác phẩm truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” của tác giả Nguyễn Minh Châu

“Chiếc thuyền ngoài xa” của nhà văn Nguyễn Minh Châu là bức tranh vẽ về hiện thực đầy những màu sắc, ẩn chứa đựng ở sau đó những câu chuyện kể về số phận và cuộc đời của con người.

Tác phẩm đã làm nổi bật lên với nhiều những giá trị về nghệ thuật vô cùng đặc sắc. Đầu tiên, đặc biệt phải kể đến nghệ thuật xây dựng tình huống truyện vô cùng khéo léo và tài tình của tác giả. Tác giả đã xây dựng lên một tình huống truyện chứa đầy những sự nghịch lý, éo le. Và ở trong hoàn cảnh nghịch lý ấy, nhân vật đã bộc lộ lên những đặc điểm về nét tính cách, góc nhìn với cuộc đời và tư tưởng của mình.

Bên cạnh đó, nghệ thuật xây dựng hình ảnh của nhân vật sinh động, đầy sự khéo léo. Hình ảnh nhân vật đã được tác giả khắc họa lên vô cùng chân thực, sống động thông qua những hành động, những hình ảnh, ngôn ngữ đời sống vô cùng giản dị nhưng lại giàu những ý triết lý. Hình ảnh của một người đàn bà làng chài có vẻ bề ngoài với làn da ngăm rám nắng, thân hình săn chắc khoẻ mạnh, và hình ảnh của một người chồng mạnh mẽ, đầy sự hung tợn. Tất cả những chi tiết được tác giả miêu tả đó đều phù hợp với hình ảnh của những con người ngày đêm sống mưu sinh lam lũ ở trên mặt biển.

Đi sâu hơn vào các chi tiết được tác giả miêu tả, ta nhận ra những hình ảnh nhằm làm nổi bật lên tất cả là ngòi bút của biện pháp tả thực. Một điều đã khiến cho bản thân em cảm thấy ám ảnh nhất có lẽ là sự xuất hiện của những câu văn mang đầy tính bạo lực : Người đàn ông ngay lập tức thái độ trở nên hùng hổ, mặt lão đỏ gay, lão rút ra ở trong người một chiếc thắt lưng…, lão vừa đánh vợ con vừa thở hồng hộc, hai hàm răng thì nghiến lại kêu ken két, cứ mỗi nhát lão quất xuống lão lại thốt ra những câu nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ đầy sự đau đớn: Mày chết đi cho ông nhờ. Chúng mày chết hết đi cho ông nhờ!. Những câu văn được tác giả miêu tả vô cùng chân thực và tỉ mỉ đến từng chi tiết nhỏ xuất hiện, gợi lên trong đó một cảm giác rất đời nhưng cũng rất thực. Đó cũng chính là biểu trưng cho một cuộc sống có thật đang diễn ra ở trong một gia đình nào đó còn trên đất nước ta vào thời điểm bấy giờ. Cuộc sống sau khi chiến tranh kết thúc vẫn để lại rất nhiều hậu quả nặng nề, không chỉ về những hậu quả về vật chất mà còn là những tổn thương vô cùng lớn về tâm lý mà không thể chữa lành.

Qua khung cảnh về hình ảnh bạo lực ấy, trong sự xuất hiện của cái đen tối ấy lại sáng lên một chất về nghệ thuật tài tình của tác giả. Đoạn văn được miêu tả giàu chất tạo hình, giống như một thước phim được quay cận cảnh kể về một cuộc đời đầy cay xót, ngang trái của số phận một người phụ nữ làng chài.

Tác phẩm để lại trong em rất nhiều những ấn tượng lớn, không chỉ về những đặc sắc ở trong phong cách nghệ thuật mà còn là biểu tượng về hình ảnh của giá trị hiện thực mà tác phẩm đem lại. Khung cảnh có lẽ gây cho em một ấn tượng đậm sâu nhất đó chính là hình ảnh của cảnh bạo lực gia đình, người chồng đánh vợ của mình không thương tiếc. Nếu như trước đó việc nghệ sĩ Phùng bắt gặp được một hình ảnh làm xao xuyến lòng người Cảnh đắt trời cho, đẹp đến mê hồn, thậm chí được người nghệ sĩ ấy ví như bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ, khiến rung động trái tim, tâm hồn của một người nghệ sĩ thì giờ đây, bức tranh ấy đã biến thành một hình ảnh về màu sắc mang đầy sự đớn đau, cơ cực. Chính sự thay đổi đầy ngang trái ấy đã khiến cho bản thân em một ấn tượng mãi không thôi về tính nổi bật của sự thật - một sự thật đằng sau về sự xuất hiện của một bề ngoài trông thì đẹp đẽ, mê hồn nhưng bên trong lại xù xì, gai góc đến như vậy.

Tác phẩm đã khiến cho em cảm thấy ấn tượng đặc biệt thêm một lần nữa đó chính là ở sự việc đưa ra quyết định của người đàn bà làng chài. Hứng chịu những cái đau từ chiếc thắt lưng quật đến tới tấp điển hình qua hình ảnh người đàn bà với một vẻ cam chịu đầy nhẫn nhục, không hề kêu một tiếng, không chống trả, cũng không tìm cách chạy trốn. Phản ứng của người đàn bà ở đây khi đó thật kì lạ nhưng lại cũng vô cùng thảm thương. Như thường lệ, khi con người ta bị áp bức thì sẽ vùng lên chống trả, không được thì trốn chạy, van xin tha tội. Liệu có ai đó mà có thể sống được với những trận đòn ập tới như cơm bữa ba ngày một trận nhẹ, năm ngày  một trận nặng. Tuy nhiên, người đàn bà xuất hiện ở trong truyện của tác giả Nguyễn Minh Châu chính là điển hình cho hành động như vậy. Quả là một nghịch lí ngang trái xuất hiện ở trong cuộc sống đời thường. Những sự tủi nhục, đau đớn bởi sự bạo hành, đánh đập của người chồng, nhưng cô cũng vẫn cam chịu không chịu buông bỏ, dứt nghĩa vợ chồng. Người đàn bà ấy thật ra cũng có những lí lẽ cho riêng mình, tưởng chừng như những hành động đó vô cùng đơn giản nhưng ở cô lại mang một cái nhìn thông suốt của một cuộc đời, mang một trải nghiệm mà chắc chắn Đẩu và Phùng chưa bao giờ có thể thấy được và trải qua: các chú đâu có thể hiểu được cái việc của các người làm ăn lam lũ, khó nhục…, chưa bao giờ các chú biết như thế nào là nỗi vất vả của người đàn bà trên một chiếc thuyền không có đàn ông…

Tác phẩm cũng đã góp phần đưa em tới một cái nhìn vô cùng thực tế và sâu sắc về bản thân và cuộc sống của mỗi con người. Mọi chuyện khi diễn ra không chỉ đơn giản như vẻ bề ngoài của nó, trước khi suy xét làm điều gì cần phải hiểu thấu nó tường tận, nhìn xuyên qua đó những cái vẻ bề ngoài trông thì đẹp đẽ để có thể nhận ra được sự xuất hiện của bản chất sự vật, hiện tượng nằm ở bên trong cái vỏ ngoài đẹp đẽ ấy. Con người vốn dĩ đã là một thực thể chứa đựng đầy những phức tạp, không đơn chiều. Vì vậy, chúng ta không nên nhìn vào hình ảnh của con người hay số phận của một con người một cách đơn giản theo hướng xuôi chiều mà cần phải nhìn nhận sự việc một cách đa chiều, đa diện mới có thể hiểu hết được những bản chất đích thực ẩn sâu của mỗi con người.

Tác giả đã đem đến cho người đọc một tác phẩm truyện ngắn có chứa đựng trong đó chiều sâu về nhận thức và có giá trị về hình ảnh của một cuộc sống lớn lao, thông qua những phát hiện về nghịch lý của cuộc đời người thường. Câu chuyện đã giúp cho em nhận ra được nhiều bài học sâu sắc từ những nghịch lý về hoàn cảnh của cuộc đời con người. Bản thân em cũng nhận ra một điều rằng, những kiến thức mà ta được học ở trong sách vở cũng chỉ như là kẻ ngốc ngây thơ trước thực tế đầy vẻ muôn màu, muôn sắc, vô cùng phức tạp.

Tác phẩm đã khơi dậy cho người đọc một lòng thương cảm, sự thấu hiểu và sẻ chia của họ trước số phận vô cùng vất vả, khổ cực của một kiếp người nghèo khổ, tràn đầy là những bế tắc bị giam giữ lại bằng những nỗi đau cả về thể xác lẫn tinh thần. Sau khi đọc xong tác phẩm, em phát hiện ra được những vẻ đẹp về hình ảnh đời thường hết sức nhân văn xuất hiện ở trong mỗi con người và từ đó, ta càng thêm cảm thấy trân trọng con người, trân trọng những phẩm chất vô cùng đáng quý và cao cả ấy của họ.

Mỗi tác phẩm văn học khi được các nhà văn viết ra đều mang trong đó một thứ ánh sáng vô cùng nhiệm màu, ánh sáng ấy đã chiếu rọi, soi sáng tâm hồn ta, nuôi dưỡng tâm hồn ta. Nguồn ánh sáng kì diệu ấy, tỏa sáng trong mọi ngóc ngách cuộc đời mỗi con người và tạo nên ở trong đó những cảm xúc vô cùng tốt đẹp, làm cho cuộc sống của mỗi con người trở nên tươi đẹp và ý nghĩa hơn.

Qua bài viết này, VUIHOC đã cung cấp cho các em chi tiết Soạn bài Viết bài nghị luận về vai trò của văn học đối với tuổi trẻ trong sách giáo khoa Ngữ văn Cánh diều lớp 12 tập 1. Hi vọng rằng những gợi ý, hướng dẫn của bài soạn có thể giúp các em nắm được những ý chính của bài học cũng như trau dồi được thêm nội dung kiến thức. Để học nhiều hơn các kiến thức của những môn học khác thì các em hãy nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn hoặc đăng ký khóa học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm:

• Toàn cầu hóa và bản sắc văn hóa dân tộc
• Thực hành đọc hiểu: Phân tích bài thơ "Việt Bắc"
• Thực hành tiếng Việt trang 151